Over het depot

Het GAZO-depot is een gespecialiseerde bewaarplaats en onderzoekersruimte waar archeologische ensembles, artefacten en onderdelen van beschermd onroerend erfgoed uit het Vlaams Gewest zorgvuldig worden beheerd en bewaard. Het depot biedt gecontroleerde bewaaromstandigheden, afgestemd op de eisen van duurzame conservering.

Erkend onroerenderfgoeddepot

Sinds 2021 is het GAZO-depot officieel erkend door Vlaanderen als onroerenderfgoeddepot. Deze erkenning bevestigt de rol van het depot in het professioneel beheer en de ontsluiting van archeologische vondsten en beschermde erfgoedobjecten binnen zijn werkingsgebied. Als onderdeel van het Vlaams Depotnetwerk werkt het GAZO-depot samen met andere erkende depots om het proces van deponering te stroomlijnen en advies te geven over bewaring en selectie.

Een overzicht van alle erkende depots is te vinden op de website van het Agentschap Onroerend Erfgoed.

Wat doen we?

In het GAZO-depot worden onroerend erfgoedobjecten kwalitatief en duurzaam bewaard. Dit kan zowel tijdelijk, bijvoorbeeld door verbouwingswerken of calamiteiten, als langdurig, zoals bij archeologische vondsten uit vernietigde contexten.

Belangrijk: vóór de aanlevering van vondsten moet duidelijkheid bestaan over het eigendomsstatuut van de objecten.

Hoe doen we dat?

Het depot is ingericht met geavanceerde voorzieningen voor langdurige opslag. Onze aanpak bestaat uit:

• Gescheiden opslag: Objecten worden op materiaalcategorieën gesorteerd (bijvoorbeeld metaal, glas, keramiek, botmateriaal).
• Gecontroleerde bewaaromstandigheden: De ruimtes zijn geklimatiseerd en de objecten worden in aangepaste verpakkingen opgeslagen.
• Preventieve conservatie: Deze methoden stabiliseren de toestand van het erfgoed en zorgen dat het behouden blijft voor toekomstige generaties.

Wil je zien hoe dit in de praktijk werkt? Bekijk dan dit filmpje over de archeologische opgraving van de Groenmarkt!

Het werkingsgebied

Het GAZO-depot is vooral gericht op onroerend erfgoed uit Sint-Truiden. Daarnaast is er een samenwerkingsverband met omliggende gemeenten: Alken, Borgloon, Gingelom, Heers, Kortessem en Wellen.

Aanvaardingsvoorwaarden

Het depot neemt enkel objecten, collecties of ensembles in bewaring als zij:

• Afkomstig zijn uit Sint-Truiden of de omliggende gemeenten waarmee het depot een samenwerking heeft;
• Voldoen aan het reglement aanvaardingsvoorwaarden van het depot;
• Onder specifieke bewaaromstandigheden opgeslagen kunnen worden;
• De capaciteit van het depot niet overschrijden.

Voor archeologische ensembles gelden aanvullende voorwaarden, zoals een uitgewerkt archeologisch archief en een ingevuld registratiesjabloon. Het volledige reglement en het registratiesjabloon kun je onderaan de pagina downloaden.

Voor tijdelijke bewaring (geen eigendomsoverdracht):

• onroerend erfgoed objecten, collecties of ensembles in geval van nood (calamiteit) voor een vooraf afgesproken duur;
• kwetsbare artefacten of vondstcomplexen in afwachting van conservering, indien de eigenaar niet in de geschikte bewaringsomstandigheden kan voorzien en op voorwaarde dat conservering effectief voorzien is;
• onroerend erfgoed objecten, collecties of ensembles in afwachting van een herbestemming (transit).

Het reglement aanvaardingsvoorwaarden en het registratiesjabloon van het GAZO-depot kan je onderaan de pagina raadplegen. 

Eigendomsstatuut

Voor het aanleveren van onroerend erfgoedobjecten moet er duidelijkheid bestaan over het eigendomsstatuut. Er zijn twee mogelijkheden:

1. Eigendomsoverdracht aan het GAZO-depot:

Bij eigendomsoverdracht worden de objecten geschonken aan de stad Sint-Truiden. Na schriftelijke en gemeentelijk goedgekeurde bevestiging wordt deze schenking onomkeerbaar. Er zijn geen bijkomende kosten voor de eigenaar, en de stad draagt zorg voor bewaring, beheer en ontsluiting.

Het GAZO-depot neemt enkel onroerend erfgoedobjecten afkomstig uit eigen grondgebied Sint-Truiden in eigendom. Indien de onroerend erfgoedobjecten uit grondgebied van de omliggende gemeenten uit het werkingsgebied komen, zal het GAZO-depot enkel optreden als beheerder.

2. Beheersoverdracht aan het GAZO-depot:

Bij beheersoverdracht blijft de eigenaar verantwoordelijk, maar wordt bewaring en beheer overgedragen aan het GAZO-depot. De afspraken worden vastgelegd in een beheersovereenkomst, inclusief een jaarlijkse vergoeding en eventuele doorrekening van kosten voor conservering of restauratie.

Particulieren moeten de eigendom overdragen aan hun gemeente, waarna het GAZO-depot kan optreden als beheerder.

Heb je een aanvraag of vraag? Stuur een mail naar info.gazodepot@sint-truiden.be.

Samen zorgen we ervoor dat ons waardevolle erfgoed goed bewaard blijft voor toekomstige generaties!